

VriendenNieuws Augustus 2023
Inhoud nieuwsbrief
Direct naar een onderwerp? Kies dan uw onderwerp uit onderstaand overzicht.
Voorwoord
In klein gezelschap, kamermuziek
Van de Activiteitencommissie
Openluchtconcert op De Wilmersberg
Luistercursus over Bruckner
Podcast De OrkestCast
Muziekinstrumentenbibliotheek
Colofon
Voorwoord
Een nieuw seizoen van uw orkest staat op het punt van beginnen. Van de allereerste activiteiten hebt u al bericht ontvangen. Dus is het ook tijd om een eerste aflevering van VriendenNieuws te publiceren. Wij hopen dit seizoen weer acht afleveringen te maken met uiteenlopende, lezenswaardige artikelen.
In dit nummer vindt u onder andere veel informatie van of namens de activiteitencommissie: over de concerten waarmee het seizoen voor de Vrienden feestelijk wordt geopend, en over een zeer interessante luistercursus van Marcel Zwitser over Anton Bruckner.
Ons nieuwe redactielid Annejuul Tielens heeft een inspirerend artikel geschreven over de kamermuziekserie van Phion.
En orkestlid Marian van de Berg heeft weer een podcast gemaakt met hoornist Mees Vos, vooruitlopend op de eerste concertserie van het seizoen.
Veel leesplezier!
Toon Ottink, eindredacteur
“In klein gezelschap…kamermuziek”
Wist u dat Phion ook actief is in kamermuziek?
Ik sprak met Marjolein van Dingstee, programmamaker kamermuziek en tevens aanvoerder van de 2e violen.
Het was wel bekend dat veel orkestleden in een ensemble speelden maar tot twee jaar geleden was daar geen overzicht van. Toen Marjolein als programmamaker kamermuziek werd aangesteld is zij begonnen alle ensembles in kaart te brengen en dat waren er nogal wat! In alle soorten en maten. Bent u geïnteresseerd welke ensembles er zijn? Kijk dan hier.

Om Phion niet alleen in de grote steden van Gelderland en Overijssel te kunnen horen, zijn nu in negen kleinere theaters kamermuziekconcerten. Vorig jaar 2022 is daarmee een start gemaakt en de opkomst was boven verwachting. Marjolein, die zelf al heel lang kamermuziek speelt, vertelt me vol enthousiasme over de voorbereidingen. Ze onderhoudt alle contacten met de theaters. Bij haar ontstaat het idee voor een programma en door de samenwerking met de verschillende musici groeit dit langzaam uit tot het uiteindelijke concert. Alle klankkleuren van het orkest moeten aan bod kunnen komen. En het moet natuurlijk ook passen in de reeks van grote concerten! Voor de kleinere theaters is het heel spannend om klassieke muziek te programmeren, maar het aansprekende programma heeft al meerdere theaters over de streep getrokken.

Er is veel aanbod op het gebied van kamermuziek, maar kamermuziek maken met Phion biedt de mogelijkheid om met ‘onderscheidende ensembles waarin alle orkestkleuren aan bod komen’ op te treden, vertelt Marjolein. Dus een programma met alléén trio of strijkkwartet zult u niet horen, wel in afwisseling met net iets grotere ensembles met 8-15 musici en wie weet ….. ook een slagwerker onder hen. Ook is een belangrijk doel om de muziek en de musici dichter bij het publiek te brengen en kamermuziek leent zich daar bij uitstek voor. Tijdens het concert is er een toelichting op het programma of een aansprekende omlijsting van de gekozen muziek of uitleg over het gebruik van de instrumenten.
Dit zijn de kamermuziekconcerten van seizoen 2023-2024:
- Rondom Beethoven (dat sluit natuurlijk prachtig aan bij het Beethovenfestival in oktober)
- De kleuren van het symfonieorkest
- Vieren en herdenken (rond Koningsdag en Bevrijdingsdag)

Ik ben enthousiast geworden na de toelichting van Marjolein.
Ga vooral naar de kamermuziekserie, want daar ziet u de vertrouwde gezichten van Phion-orkestleden maar dan in een verrassende samenstelling, in een andere vorm en heel dichtbij!
Annejuul Tielens
Van de Activiteitencommissie
In deze eerste nieuwsbrief van het nieuwe seizoen geef ik u een overzicht van de activiteiten voor het najaar. U weet het vast wel: voor alle activiteiten geldt dat u zich vooraf dient aan te melden via activiteitenvrienden@phion.nl. U krijgt altijd een bevestiging van uw aanmelding.

Feestelijke opening van het nieuwe seizoen
Rondom de concerten in Nijmegen, Doetinchem en Zwolle organiseert de Activiteitencommissie een borrel voor de Vrienden. Na afloop van het concert hopen wij u te ontmoeten. Onder het genot van een hapje en een drankje vieren we dan de start van het nieuwe seizoen. In verband met de catering is het noodzakelijk dat u zich vooraf aanmeldt via activiteitenvrienden@phion.nl o.v.v. de Opening seizoen in xxx (= de plaats).
Rondom de concerten in Enschede en Arnhem organiseert Phion de feestelijke bijeenkomst.
Foto: Mees Vos, aanvoerder hoorn bij Phion en solist bij het Openingsconcert.

Vriendenrepetities
Zoals u weet is Alexei Ogrintchouk onze nieuwe chef- dirigent. Natuurlijk krijgen de Vrienden kans om kennis te maken met Alexei. Dat doen we na de Vriendenrepetities in Enschede (4 oktober) en Arnhem (12 december).
In Enschede beginnen we om 10.00 uur (zaal open om 9.45 uur) en ontmoeten we Alexei na afloop tussen 13.00 en 13.30 uur. Graag uiterlijk 25 september aanmelden via activiteitenvrienden@phion.nl.
De exacte tijden van de Vriendenrepetitie in Arnhem leest u in een volgende Vriendennieuws.

Kasteelconcert op Landgoed De Oldenhof
Na het succes van de Kasteelconcerten in het afgelopen voorjaar, gaan we hiermee verder. Het eerste concert staat gepland op 30 september om 15.30 uur op Landgoed De Oldenhof in Vollenhove. Het Charmskwartet neemt u mee in de magische wereld van Marcel Proust.
Kaarten voor dit concert kosten € 22,50 (incl. 1 drankje) en zijn te bestellen via activiteiten@landgoedoldenhof.nl.

Save the date: Vriendenborrel in Apeldoorn
Rondom het concert op 12 november in Orpheus in Apeldoorn (Symfonie nr. 9 van Sjostakovitsj en Beethovens Pianoconcert nr. 3) organiseren we een borrel voor de Vrienden. In een volgende Vriendennieuws leest u hier meer over.
Voor nu: Save the date!
Beeld: Thomas Beijer, solist bij dit concert.

Vriendenwerfactie
Dit najaar houden we opnieuw een actie om meer Vrienden te werven. Dat doen we rondom de concerten middels berichten op social media, extra banners en het aanspreken van concertbezoekers. U bent als Vriend natuurlijk onze beste ambassadeur. U kent vast iemand in uw omgeving die ons orkest als Vriend zou willen ondersteunen. Als u hem of haar aanmeldt als Vriend, krijgt u als cadeau van ons een exclusieve ontvangst door Phion, zowel voor u als voor de nieuwe Vriend(en). U kunt de nieuwe Vriend aanmelden via onderstaande button. Onderaan het formulier geeft u aan: “Getipt door een Vriend.” Om voor het cadeau in aanmerking te komen, stuurt u een mail aan activiteitenvrienden@phion.nl met daarin uw naam en de naam van de nieuwe Vriend. U krijgt dan een bevestiging en verdere informatie over de exclusieve ontvangst.
Peter van der Neut (vz. Activiteitencommissie)

Feestelijk openluchtconcert op Landgoed De Wilmersberg
Op zondag 3 september is het weer zo ver: het Openluchtconcert op Landgoed De Wilmersberg! Met dirigent Rolf Verbeek, zangeressen Frédérique Spigt en Annet Malherbe, en Matthijs van Delft op gitaar speelt het orkest o.a. Mendelssohn, Rodrigo, Bizet en een aantal grote hits van Elvis Presley. Een middag om naar uit te kijken!
Voor meer informatie en tickets: wilmersberg.nl/openluchtconcert
Bekijk de terugblik op het Openluchtconcert van 2022 met Ellen ten Damme.
Luistercursus 2024
Anton Bruckner 200 jaar geleden geboren
Dr. Marcel S. Zwitser geeft in 2024 bij Phion een zeer interessante luistercursus over de grote Oostenrijkse componist Anton Bruckner, van wie in 2024 het 200ste geboortejaar wordt herdacht.
Sinds jaar en dag behoren de symfonieën van Anton Bruckner (1824-1896) tot het standaardrepertoire van de Nederlandse symfonieorkesten, in het bijzonder van het Koninklijk Concertgebouworkest. Dit wil echter niet zeggen dat Bruckner een onbetwiste reputatie geniet. Al in zijn levensdagen lokten Bruckners werken sterk uiteenlopende reacties uit en dat is vandaag de dag niet anders.

Maangesteente
Pogend de opmerkelijke verschijning van Anton Bruckner in het Weense muziekleven van de tweede helft van de 19e eeuw te duiden, kwalificeerde dirigent Nikolaus Harnoncourt Bruckner ooit als een brok maangesteente dat op aarde was neergeploft. Niet alleen door zijn uiterlijk (door zijn veel te korte broeken) en allesbehalve grootstedelijke manieren, maar ook door de hardnekkigheid waarmee hij zich vrijwel uitsluitend op slechts twee genres toelegde – de symfonie en de kerkmuziek – riep Bruckner bevreemding op. Harnoncourts vergelijking heeft vooral betrekking op een zekere ongenaakbaarheid van Bruckners muziek. Kenmerkend voor Bruckners stijl is een drang tot monumentaliteit, die een sterk bovenpersoonlijk karakter heeft. Terwijl veel romantische muziek de persoonlijke gevoelens van componisten uitdrukt, overstijgt Bruckners muziek de individuele emotie en lijkt ons in te leiden in een reine, boventijdelijke wereld. Onwillekeurig roept het begin van vrijwel elke symfonie van de diepgelovige Bruckner de openingszin van de Bijbel in de herinnering: ‘In den beginne schiep God hemel en aarde.’
Muziekoorlog
Meer dan de muziek van Beethoven, Brahms of Mahler is de muziek van Bruckner muziek waarnaar je moet leren luisteren. Wanneer je inzicht krijgt in wat de voedingsbodem van deze muziek is en waar de inspiratie vandaan kwam, gaat zijn muziek veel meer spreken. Hierom is het jaar 2024, waarin de 200ste geboortedag van Bruckner zal worden herdacht (op 4 september), een uitgelezen moment om ons eens nader in de persoon en het werk van Anton Bruckner te verdiepen. In de luistercursus 2024 zal het verhaal worden verteld hoe Bruckner ongewild mikpunt werd in een regelrechte muziekoorlog. Hierbij zullen alle symfonieën van Bruckner ter sprake worden gebracht en tevens een keur aan werken in andere genres, zoals het Strijkkwintet, aan de orde worden gesteld.

Docent
Sinds 2007 doceerde Dr. Marcel S. Zwitser veel luistercursussen bij Phion. Hij studeerde muziektheorie en muziekwetenschap en promoveerde in 2012 aan de Universiteit Utrecht op een interdisciplinair onderzoek historische theologie en muziekwetenschap naar de invloed van de lutherse pneumatologie op Johann Sebastian Bach. Hij doceerde o.m. aan de University College Roosevelt (Middelburg, NL) en werkt nu als een freelance docent muziektheorie en muziekwetenschap in Marcel Zwitser Music Lectures. Marcel Zwitser koppelt een grondige kennis van zaken aan een speelse en aansprekende presentatie en ziet op deze wijze kans bekende en minder bekende muziek dichterbij luisteraars te brengen.
Data & inschrijving Luistercursus
‘Dem lieben Gott gewidmet’. Inleiding tot het leven en werk van Anton Bruckner.
Klik op de naam van de stad waar u de cursussen wilt meemaken.
Apeldoorn
27 februari, 5, 12, 26 maart, 9 april 2024, 19.30 uur – 21.30 uur. De locatie wordt nader bekend gemaakt.
Arnhem
26 februari, 4, 11, 25 maart, 8 april 2024, 19.30 uur – 21.30 uur. De locatie wordt nader bekend gemaakt.
Enschede
8, 15, 22 en 29 januari, 5 februari 2024, 19.30 uur – 21.30 uur in de collegezaal van het ArtEZ Conservatorium, Van Essengaarde 10, 7511 PN Enschede.
Zwolle
9, 16, 23 en 30 januari, 6 februari 2024, 19.30 uur – 21.30 uur in De Groote Sociëteit, Koestraat in Zwolle

De OrkestCast
Een podcastserie uit het hart van het symfonieorkest
Marian van den Berg praat in dit uitgebreide interview met Mees Vos, solohoornist van Phion en hoorndocent aan het Koninklijk Conservatorium van Den Haag. Ze spreken over het Tweede Hoornconcert van Richard Strauss waarin hij binnenkort soleert bij Phion. Maar ook over de liefde voor de hoornklank, over de toekomst van zijn studenten en over zijn toekomst.

Muziekinstrumentenbibliotheek
En dan nog iets heel anders: in Zwolle is een muziekinstrumentenbibliotheek. Deze bibliotheek stelt zich ten doel om kinderen een kansrijke ontwikkeling te geven op het gebied van muziekbeleving en muziekbeoefening. De bibliotheek zoekt vrijwilligers voor de uitleen en inname van instrumenten. Ook het onderhouden van de instrumenten en het uitvoeren van eenvoudige reparaties kan tot de taken behoren. Een zinvolle vrije tijdsbesteding! Wie belangstelling heeft kan bellen met Elly Cuhfus (06 50613370) of mailen naar zwollemuziekinstrumenten@gmail.com.
Binnenkort bij Phion
Colofon
Stichting Vrienden van Phion
Leden bestuur:
Marijke van Hees, voorzitter
Marian Louppen, vice-voorzitter
Hans Peter Herwig, penningmeester
Jard Baljet, secretaris
Erik Olsman, adviseur bestuur
Jacco Post, adviseur bestuur
Leden Activiteitencommissie:
Namens de Vrienden:
Bert Klaver
Peter van der Neut, voorzitter
Gelly Talsma
Vacature (gezocht: actieve Vriend uit de regio Twente)
Namens de musici:
Len Bielars
Pieternel van Lent
Leden van de Redactie:
Rebecca Fransen (musicus)
Marte Straatsma (musicus)
Léa Hemmerlin (musicus)
John Biermans (vriend)
Annejuul Tielens (vriend)
Toon Ottink (vriend, eindredacteur)
Mecenaatcommissie:
Machteld van der Meij
Menno van Duuren (Phion)
Isabelle Hegeman (Phion)
Marian Louppen (voorzitter)